Patiënten met nieuwe heup kunnen bij ZNA voortaan na 1 overnachting naar huis

Patiënten die bij ZNA Middelheim een nieuwe heup krijgen, kunnen voortaan na één overnachting weer naar huis. Eerder waren dat drie tot vier nachten. De tijdswinst werd bereikt met kleine aanpassingen op verschillende momenten in het opnametraject.

Het gaat om de voeding van de patiënt vóór de ingreep, een lichtere verdoving zonder morfine en de onmiddellijke start van de revalidatie de dag van de ingreep.  

Door verschillende schakels van het hele proces te verbeteren, krijgen de patiënten meer comfort en daalt de kans op heropname en complicaties. Daarnaast spaart ZNA met deze aanpak de gezondheidszorg honderden ligdagen per jaar uit.

Jaarlijks krijgen 28.000 Belgen een heupprothese.

Geen morfine voor pijnstilling 

Gemiddeld verblijft een patiënt die een nieuwe heup krijgt drie tot vijf dagen in het ziekenhuis. Dat is de dag van de opname en twee tot vier dagen na de ingreep.  

Door alle stappen van de ingreep kritisch te evalueren, heeft de dienst Orthopedie van ZNA Middelheim het hele verblijf ingekort tot de dag van de opname en één nacht. Hierdoor kan de patiënt niet alleen sneller naar huis, maar gaat ook het herstel sneller, is er minder kans op complicaties en verkleint het risico op een nieuwe opname.

De aanpassingen zitten op verschillende vlakken: zowel voor als tijdens en na de ingreep. De ingreep zelf wijzigt niet. Het gaat om de volgende wijzigingen. 

• Twee à drie uur voor de operatie krijgt de patiënt een energiedrank. Zo krijgt de nuchtere patiënt toch nog wat energie binnen. Die zorgt ervoor dat hij of zij zich meteen na de ingreep fitter zal voelen.   
• Qua verdoving kan de patiënt kiezen voor ofwel een ruggenprik ofwel de combinatie van een algemene narcose met een lokale verdoving van de heup. Hierdoor is de patiënt na de ingreep meer pijnvrij en is er voor de pijnstilling geen morfine meer nodig.  
• Tot slot start de revalidatie sneller dan vroeger: de kinesist begeleidt de patiënt de dag van de ingreep met de eerste oefeningen en stappen met de nieuwe heup. 

50 tot 70 procent patiënten komt in aanmerking

Dr. Michael Maes, orthopedisch chirurg in ZNA Middelheim:   “Het doel van deze aanpassingen is om onze zorgkwaliteit te verbeteren, niet om sneller te zijn. Met een korter verblijf zien we dat patiënten sneller herstellen. Bovendien is er minder kans op heropnames of complicaties. Zo zijn de patiënten na hun ingreep weer sneller op de been.

Of een verkort traject mogelijk is, beslist de orthopedisch chirurg in overleg met de huisarts en de patiënt zelf. Het hangt onder meer af van de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en de opvolging in de thuissituatie. We denken dat op termijn de helft tot zeventig procent van de patiënten in aanmerking komt voor deze aanpak.” 

Wat is een heupprothese? 

Een totale heupprothese is nodig wanneer het kraakbeen van de heup door slijtage beschadigd is. Dit kan door de leeftijd, een chronische ontsteking of een ongeval. Factoren zoals een overgewicht, overbelasting door bijvoorbeeld zwaar werk of een ontwikkelingsstoornis van de heup kunnen de slijtage in de hand werken. De kwaliteit van het kraakbeen is ook erfelijk bepaald. 

De eerste symptomen zijn pijn bij het stappen, stramme gewrichten, verminderd uithoudingsvermogen en verminderde beweeglijkheid. In eerste instantie zal de arts proberen om de pijn zonder operatie te verhelpen. Als dat niet meer volstaat, is een totale heupprothese nodig. De heupkop en heuppan worden dan vervangen door onderdelen van kunststof en metaal. Na een korte revalidatie periode kan de patiënt  pijnvrij het normale leven hervatten.  

Willy Ysewijn bron ZNA & foto Dirk Kerstens ZNA